مقدمه
با آغاز فصل کشت و زرع در دشت های مختلف کشور عزیزمان ایران، کشاورزان به دنبال اجاره زمین کشاورزی مناسب و حاصلخیزی برای کشت محصولات خود هستند. البته شاید شناخت و دانشی که زارعین از وضعیت اراضی در مناطق مختلف فعالیت خودشان دارند، آنها را در انتخاب زمین زراعی متناسب با نیازشان یاری کند. اما در مجموع، نکات مهم دیگری نیز وجود دارند که در نظر گرفتن آنها به منظور کسب نتیجه مطلوب در میزان درآمد ناشی از کشت محصول، مفید خواهد بود.
۱۲ نکته اساسی در اجاره زمین کشاورزی مناسب
۱ – حقآبه
بدانید که حقابه مزرعه به نام چه کسی است و مطمئن شوید که این حقابه به نام شما که اجاره کننده هستید، قابل انتقال می باشد. بررسی کنید که آیا حقآبه برای آبیاری مزرعه، دام یا هر دوی آنهاست.
۲- منبع تأمین آب
قابلیت اطمینان تأمین نیاز آبیاری محصول توسط منبع آب نظیر چاه، چشمه، رودخانه، دریاچه، کانال یا سیستم آبیاری را بررسی کنید. مطمئن شوید که مزرعه، منبع آب قابل اطمینانی دارد و منابع کافی برای رفع نیازهای محصولات کشاورزی و دام شما وجود دارد.
۳ – کیفیت آب و خاک
اطمینان حاصل کنید که منبع آب تمیز و عاری از آلاینده هایی است که به محصولات یا دام شما آسیب برساند. از مالک مزرعه بخواهید تا گزارش آزمون آب را ارائه دهد. در صورت نیاز، با یک کارشناس حرفه ای آب مشورت کنید. همچنین برای تشخیص میزان حاصلخیزی خاک، نمونه ای از آن را تهیه و برای انجام آزمون خاک، به آزمایشگاه خاک بدهید. خاکی که فاقد عناصر مفید و لازم برای محصول شما باشد، میزان تولید و درآمد شما را بطور جدی تحت تأثیر قرار می دهد.
۴- انتقال و تحویل آب
تأسیساتی نظیر خطوط لوله، پمپ ها و مخازن را برای انتقال و تحویل آب به محصولات یا حیوانات خود در نظر بگیرید. مطمئن شوید که سیستم تحویل آب در شرایط خوبی است و ظرفیت پاسخگویی به نیازهای مزرعه شما را دارد.
۵- ذخیره آب
بررسی کنید که آیا مزرعه اجاره شده، تأسیسات ذخیره آب مانند مخازن، حوضچه ها یا دریاچه ها را دارد؟ تنها با وجود اینگونه تأسیسات می توان از تامین پایدار و مطمئن آب در فصول خشک یا دوره های خشکسالی، اطمینان حاصل شود.
۶- محدودیت های مصرف آب
اگر میزان آبی که قرار است مصرف کنید، دارای محدودیت یا مقرراتی می باشد، از آنها اطلاع داشته باشید و از امکان رعایت محدودیت های مذکور، اطمینان حاصل کنید. این محدودیت ها می تواند شامل مقررات محلی، استانی یا در سطح ملی باشد.
۷- هزینه آب
مصرف آب هزینه هایی دارد. از جمله هزینه های جاری، هزینه پمپاژ و انتقال و تحویل آب. مطمئن شوید که از میزان هزینه های مربوط به مصرف آب و اینکه چه کسی مسئولی پرداخت آنهاست، اطلاع دارید. اطمینان حاصل کنید که این هزینه ها در قرارداد اجاره گنجانده شده است.
۸- مدیریت آب
اینکه چه کسی یا اداره ای ( ناحیه آب یا شرکت آبیاری) مسئول مدیریت آب، میراب یا نماینده منبع آب است، اطلاع حاصل نمایید. مطمئن شوید که آنها درستکار و قابل اعتماد هستند.
۹- تعمیر و نگهداری سیستم های آب
بررسی کنید که چه کسی مسئول نگهداری سیستم های آب از جمله چاه ها، پمپ ها یا سیستم های آبیاری است. این موضوع بایستی به وضوح در قرارداد اجاره ذکر شده باشد. اطمینان حاصل کنید که این سیستم ها به خوبی کار می کنند و از گذشته، برنامه ای برای تعمیر و نگهداری آنها وجود دارد .
۱۰- تناوب زراعی
کشت مداوم یک محصول خاص در یک منطقه، باعث خستگی خاک می شود. با کاشت محصولات مختلف، وضعیت خاک بهبود یافته و بازدهی بیشتری خواهد داشت. همچنین، با کشت محصولات مختلف، می‌توان ساختمان خاک را بهبود بخشید. تناوب زراعی به معنای کشت گیاهان مختلف در اراضی و سال‌های مختلف است. رعایت تناوب زراعی سبب حفظ بازدهی خاک، کنترل آفات و بیماری‌ها، بهبود ترکیب مواد غذایی خاک و تنوع در تولید محصولات می گردد.
۱۱- آمادگی در شرایط اضطراری
برای شرایط اضطراری احتمالی و مرتبط با میزان آب قابل تأمین، مانند خشکسالی یا سیل که تأثیر مستقیمی بر میزان تولید محصولات و همچنین خسارت بر تأسیسات موجود در مزرعه دارند، برنامه ریزی کنید. مطمئن شوید که در صورت عدم امکان تأمین آب کافی و مورد نیاز مزرعه، یک برنامه اضطراری در اختیار دارید.
۱۲- تأثیرات زیست‌محیطی
اگر به محیط زیست، استفاده بهینه از منابع آب و خاک و درآمد پایدار اعتقاد دارید، تأثیرات زیست‌محیطی مصرف آب در مزرعه، مانند روشهای حفاظت از آب (کاهش آب زیرزمینی) ، سلامت خاک (فرسایش خاک) و پایداری اکوسیستم (آسیب به حیات وحش آبزی) را مدنظر قرار دهید.
با در نظر گرفتن این عوامل، می توانید تصمیمی آگاهانه در مورد اجاره مزرعه دارای منبع آبی بگیرید که آب قابل اطمینان و پایداری برای عملیات کشاورزی خود دارید و مطمئن شوید که مزرعه، نیازها و انتظارات شما را برآورده می کند.
