نوار آبیاری قطره ای یا تیپ را در چه فاصله ای از هم قرار دهیم؟

در انتخاب فاصله نوارهای آبیاری قطره ای یا تیپ، فاصله بین ردیف گیاهان در مزرعه، یکی از مهمترین معیارها می باشد. نوارهای آبیاری، بایستی آنقدر به هم نزدیک قرار داده شوند تا از توزیع یکنواخت آب در ناحیه توسعه ریشه، اطمینان حاصل شود.

معمولاً، فاصله بین نوارهای آبیاری برابر با فاصله بین ردیف گیاهان، به موازات و در مرکز آنها در نظر گرفته می شود.

۲- نیاز آبی محصول و عمق ریشه

از اینکه نیاز آبی محصول شما چقدر است، اطلاع کافی داشته باشید. گیاه نمی داند که شما با چه روشی به او آب می دهید. بلکه فقط این را می داند که چقدر به او آب داده اید. برخی از گیاهان نسبت به سایرین، به آب بیشتری نیاز دارند و این موضوع در تعیین فاصله نوارهای آبیاری تأثیر گذار می باشد.

محصولات کم عمق و حساس به آب و یا گیاهانی که نیاز آبی بیشتری دارند، بایستی برای تأمین آب مورد نیاز آنها، نوارها را در فواصل نزدیک تری از هم قرار داد و به طور مکرر آبیاری نمود. در حالی که محصولات مقاوم به خشکی و دارای ریشه های عمیق، ممکن است به فاصله بیشتری از نوارها نیاز داشته باشند.

۳- خصوصیات خاک

نوع خاک در تعیین فاصله نوار آبیاری، نقش مهمی دارد. در خاک های با بافت درشت، نفوذپذیری بالا و ظرفیت نگهداری کم، مانند خاک های شنی، نوارها بایستی در فاصله کمتری از هم قرار گیرند تا از حرکت جانبی بیش از حد آب جلوگیری شود و همچنین از سطح خیس شده کافی توسط دو نوار مجاور، اطمینان حاصل شود.

در مقابل، برای خاک‌هایی با بافت ریز، نفوذپذیری کم و قابلیت نگهداری آب بیشتر، مثل خاک‌ رسی، فاصله بیشتری بین نوارها در نظر گرفته می شود.

۱-۳- خاک شنی

خاک شنی دارای ذرات بزرگ و ظرفیت نگهداری آب در آن کم است. برای اطمینان از آبیاری کافی، فاصله بین نوارهای آبیاری باید کمتر و حدوداً بین ۳۰ تا ۴۵ سانتی‌متر باشد. در این فاصله از نوارهای آبیاری، سرعت نفوذ و حرکت جانبی آب در خاک های شنی کاهش می یابد.

۲-۳- خاک لومی

خاک لومی، ترکیبی متعادلی از ماسه، سیلت و رس است که ظرفیت نگهداری آب مناسبی را فراهم می کند. در این نوع خاک، فاصله بین نوارهای آبیاری، می تواند کمی بیشتر و حدود ۴۵ تا ۶۰ سانتی متر انتخاب شود.

سعی کنید طی دوره های مختلف کشت و بر مبنای تجربیات حاصله،فاصله نوارها را بر اساس ویژگی های خاک و نیاز آبی محصول تنظیم کنید.

۳-۳- خاک رسی

خاک رسی با ذرات ریز خود، ظرفیت نگهداری آب زیادی دارد. در این نوع از خاک، به دلیل سرعت نفوذ و زهکشی پایین آب، نوارهای آبیاری بایستی در فاصله ای از هم قرار گیرند که توزیع یکنواخت آب، حاصل شود.

فاصله بین نوارهای آبیاری در خاک رسی نیز، معمولاً حدود ۵۰ تا ۷۵ سانتی متر می باشد.

۴ – راندمان آبیاری سیستم

آرایش نوار آبیاری، فاصله قطره چکان ها و یکنواختی توزیع آب، تأثیر بسزایی در میزان راندمان آبیاری سیستم دارند. در سیستم‌های آبیاری مانند آبیاری قطره‌ای که راندمان آبیاری بالایی دارند، همچنانکه آب کافی را برای گیاهان فراهم می کنند، می‌توان فواصل نوارهای آبیاری را نیز افزایش داد.

اما در سیستم‌های آبیاری با راندمان کمتر و برای جبران تلفات آب، بایستی نوارهای آبیاری را نزدیک هم قرار داد. انجام دوره ای تست یکنواختی توزیع آب در مزرعه، می تواند به تعیین کارایی سیستم آبیاری کمک کند و شما را در تنظیم فاصله نوارها راهنمایی نماید.